ჭონა, გიორგონთობა, ლელო... სააღდგომო ტრადიციები საქართველოს სხვადასხვა კუთხეში
22-04-2022

საქართველოს სხვადასხვა კუთხეს აღდგომის დღესასწაულის აღნიშვნის სხვადასხვა ტრადიცია ჰქონდა. Etaloni.ge რამდენიმე მათგანს გაგაცნობთ:

სამეგრელოში აღდგომას ლაგვანის (ქვევრი) თავზე ბატკანს ან გოჭს კლავდნენ. აცხობდნენ ყველისა და კვერცხის პურის კვერებს. ოჯახის უფროსი დილიდანვე მარხულობდა, წყალს არ დალევდა და არც თამბაქოს მოწევდა. შუადღისას ხონჩაზე დააწყობდა ღორის გულ-ღვიძლს, მამლის თავს, კვერებს, საზედაშე ღვინოსა და ამ ყველაფერს საღმრთო, საოხორო ქვევრის თავზე დაალაგებდა. შემდეგ კი ქვევრს თავს მოხდიდა და დაილოცებოდა.

რაჭაში აღდგომა დილით პურის ფაფას აკეთებდნენ, თონეში ლავაშებს აცხობდნენ. ლიტანიობის შემდეგ მღვდელი თითოეულ ოჯახს აკურთხებდა. ახალი მიცვალებულის პატრონი სააღდგომოდ ცხვარს კლავდა. აღდგომის მეორე დღეს რაჭაში „გიორგონთობას“ ზეიმობდნენ. აცხობდნენ ლობიანებს, შეკეცილებს, ბოხჩუანებს და ხარშავდნენ ხორცს.

ყოველ წელიწადს, აღდგომის დღესასწაულზე გურიაში ტრადიციული ლელო იმართებოდა. 16 კილოგრამიან ტყავის ბურთს სილითა და ნახერხით ავსებდნენ და ასხამდნენ აგუნას წვენს, რომელიც უძველესი წარმართული რიტუალიდან გადმოსული ღვინის დღესასწაულია. აგუნა შავი ღვინის, თაფლის, ბროწეულის წვენისა და კიდევ ერთი უცნობი ინგრედიენტის ნაზავია, რომელსაც მცირე რაოდენობით ლელოს მოთამაშეებსაც ასმევდნენ, ძალისა და სიმხნევის მოსამატებლად.

კახეთში სააღდგომოდ ბატკანს კლავდნენ, აუცილებელი იყო დაეკლათ ღორი.

სააღდგომო ტრადიციებს შორის გამორჩეული იყო ჭონა, რომელიც არსითა და ფორმით ძალიან ჰგავს ალილოს. რამდენიმე კაცი, რომელთაც მეჭონეებს ეძახდნენ, მთელს სოფელს ჩამოუვლიდა და სააღდგომო სიმღერით დღესასწაულს ულოცავდა. მეჭონეებს კვერცხებით, ტკბილი კვერებით, ხილითა და ფულითაც ასაჩუქრებდნენ. დღის ბოლოს, შეგროვილ ხორაგს მთელი სოფლის ახალგაზრდობა შემოუსხდებოდა და ერთად აღნიშნავდნენ აღდგომის დღესასწაულს.

 
სკოლების სიახლეები
დაგვიკავშირდით
557 54 00 60
მოგვწერეთ
etaloniganatleba@etaloni.ge
მისამართი
0119, თბილისი, წერეთლის გამზ. #116 „დიდუბე პლაზა“ ოფისი 203